Thứ Bảy, 23 tháng 7, 2022

Tháng ngày xa xưa

 Những năm 1990 – 2000 thời điểm mà “làn sóng xanh” với nhiều ca sĩ chất lượng hay và nhiều sáng tác mới, tươi trẻ, hấp dẫn đi theo năm tháng. Nhưng bên cạnh đó, nhiều ca sĩ còn hát lại những ca khúc tiền chiến, tân nhạc với phần hòa âm, phối khí mới mẻ, hấp dẫn, hợp thời, tươi sáng. Ngày ấy hầu như người người, nhà nhà nghe băng cát-xét và dĩa CD là chủ yếu vì tính thông dụng và giá thành phù hợp. Và rồi radio cũng là hình thức nghe phát mỗi ngày, chờ đến chương trình làn sóng xanh, rồi bản xếp hạng, rồi chờ nghe những ca khúc mới sáng tác. Và xen lẫn đó là những ca khúc vượt thời gian qua những giọng ca trẻ.

 Trên sông Hương là ca khúc mà tôi ấn tượng lúc ấy, ca khúc với ca từ nên thơ, giai điệu trữ tình nhẹ nhàng, Tây học mà vẫn rất Việt. Thời bấy giờ, có ca sĩ Lê Dung và Hồng Nhưng là hát hay nhất ca khúc này. Âm nhạc là cảm xúc, đâu cần gì xa xôi mà rất giản đơn, tuy nhiên chính sự trao chút trong giai điệu, trao chút ca từ mới là điểm khiến “trên sông Hương” là ca khúc vượt thời gian đáng nghe của nền tân nhạc Việt Nam.

 Theo nhiều tư liệu thì “….Nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương sinh ngày 22/5/1919 tại Vân Thê, Hương Thủy. Cha là một công chức Tây học đam mê âm nhạc, mẹ thích chơi đàn tranh và thuộc nhiều làn điệu ca Huế. Năm 9 tuổi, ông đã chơi đàn nguyệt và thuộc nhiều bản cổ nhạc do mẹ truyền lại. Những giai điệu âm vang qua tiếng đàn, giọng hát trong ngôi nhà nhỏ ấy đã ươm mầm cảm xúc âm nhạc trong tâm hồn ông. Năm 1932, khi vào học Quốc Học - Huế, ông đã sớm tiếp xúc với nhạc cụ phương Tây như accordéon, guitare, piano, saxophone... Từ đó, ông say mê tự học lý thuyết âm nhạc qua cuốn sách ký âm của nghệ sĩ piano và lý luận âm nhạc Pháp - Antoine Francois Marmóntel.

Những năm cuối thập niên 30 thế kỷ 20, phong trào cổ súy cho nhạc “cải cách” diễn ra sôi nổi trên toàn quốc, đó là phong trào tự sáng tác cả lời và nhạc theo lý thuyết âm nhạc phương Tây. Các thành phố lớn như Hà Nội, Sài Gòn đã hình thành  một số nhóm nhạc công, nhạc sĩ với các tên tuổi của Văn Chung, Doãn Mẫn, Dương Thiệu Tước, Thẩm Oánh, Thiện Tơ... Họ công bố các sáng tác mới của mình trong phạm vi nội bộ giữa các nhóm nhạc. Song cũng từ đó, phong trào sáng tác âm nhạc mới nở rộ trên khắp cả nước, đặt nền móng cho nền âm nhạc mới – Tân nhạc Việt Nam….”

 Và cũng theo nhiều tư liệu, qu lời kể nhạc sĩ:”…. “Năm ấy (1936) tôi vừa thi đỗ bằng Thành chung nên cùng với mấy người bạn thân trong lớp tổ chức một buổi dã ngoại để chia tay. Chúng tôi thuê chiếc thuyền chèo đến điện Hòn Chén, mang theo đàn ghi-ta, măng-đô-lin và cả một máy quay đĩa lên dây cót. Đó là một đêm trăng sáng, ánh trăng lung linh in bóng xuống dòng nước, chúng tôi thả thuyền trôi theo dòng Hương Giang cùng nhau đàn hát và thưởng thức cảnh trí thơ mộng của đất đế kinh. Tôi còn nhớ lúc về gần cầu Bạch Hổ, chúng tôi neo thuyền lại rồi cùng nhau xuống tắm ở đoạn sông có bãi cát bồi khá rộng. Chuyến du ngoạn đêm ấy đem lại những ấn tượng và cảm xúc sâu sắc nên khi về nhà tôi đã sáng tác bài “Trên sông Hương”… Mấy tháng sau, khi anh Dương Thiệu Tước đến gặp tôi đề nghị cho xuất bản”… (Trích Hồi ký Nguyễn Văn Thương).

Nữ ca sĩ Quỳnh Giao nhận xét: “Ở tuổi 17, Nguyễn Văn Thương mở đầu bài “Trên sông Hương” trên cung Ré thứ, chậm buồn và xa vắng, dài đúng 16 trường canh. Khi trăng lên và khách du trên dòng Hương Giang thấy đắm say trước cảnh vật hữu tình thì nhạc sang chuyển đoạn (modulation), trên cung Ré trưởng, cũng dài 16 trường canh… “Trên sông Hương” vì vậy báo hiệu một nhạc sĩ có tài xuất hiện”.

 Những năm 1940 mãi tận sau này ông vẫn miệt mài cho những sáng tác âm nhạc.

 *** Kể ra, hồi đó bé tí cá nhân người viết khoảng 12 tuổi gì đó, trong một lần bật đài tiếng nói nhân dân thành phố Hồ Chí Minh nghe một ca khúc mà lần đầu đã say, dã đắm chìm rồi đi tìm tên ca khúc và những bản thu để tiếp tục thưởng thức. Mãi tận sau này “trên sông Hương” vẫn là ca khúc yêu thích.
*** Ca khúc trên sông Hương do ca sĩ Hồng Nhung hát nằm trong album "màu thời gian 1"

*** Ca khúc trên sông Hương do NSND Lê Dung hát nằm trong album "tiếng thời gian".
*** Ca khúc Trên sông Hương thuộc thể loại tân nhạc Việt Nam hay nhạc Tiền Chiến.

7 nhận xét:

  1. Chị sang thăm Em, được thưởng thức ca khúc hay! Lần đầu tiên chị nghe ca khúc này đó. Cảm ơn Em thật nhiều!
    Chị chúc Em cuối tuần vui vẻ, nha!

    Trả lờiXóa
  2. MN qua thăm bạn meocon .Cuối tuần vui vẻ nhiều bạn nhé.

    Trả lờiXóa
  3. DVD rất thích ca khúc "Đêm Đông" của Nhạc sỹ Nguyễn Văn Thương!

    DVD tặng ảnh đẹp...
    https://www.icegif.com/wp-content/uploads/sunday-icegif-46.gif

    Trả lờiXóa
  4. Nhạc của Nhạc sỹ Nguyễn Văn Thương nghe réo rắt.

    Trả lờiXóa
  5. Vào nghe bản nhạc du dương
    Coi chừng lạc giữa khu rừng mông lung

    Trả lờiXóa
  6. blog của bạn vẫn còn đây

    Trả lờiXóa
  7. Qua thăm Meocon đọc bài viết và nghe nhạc của tui hay lắm ..chúc mừng .. chúc MC luôn vui khoẻ - Bình an

    Trả lờiXóa

Mời bạn đăng nhận xét. Cám ơn bạn đã ghé thăm "nhà" của tôi, chúc bạn có thật nhiều niềm vui và hạnh phúc.